Bắn cung có khá nhiều loại hình thú vị. Trong đó phải kể đến hai loại hình nổi bật: Bắn cung mục tiêu – Target archery và Bắn cung địa hình – Field archery.
Cùng là bắn cung nên hai loại hình này có khá nhiều điểm chung như sử dụng cung tên để luyện tập và thi đấu (phổ biến các dòng cung trần, cung trợ lực, cung một dây thể thao,…), cùng ghi điểm trên mặt bia, được tổ chức nhiều giải hàng năm trên thế giới (cả trong nhà lẫn ngoài trời). Bên cạnh đó Bắn cung mục tiêu và Bắn cung địa hình cũng có một số điểm khác nhau nhất định như thể thức thi đấu, cách tính điểm, sân bãi, mục tiêu…
Điểm khác nhau
Bài viết xin đề cập đến 3 điểm khác biệt về sân bắn, cự ly bắn, mục tiêu của 2 loại hình bắn cung này:
Sân bắn
Sân bắn của Bắn cung mục tiêu luôn bằng phẳng, không chướng ngại vật. Thường thấy nhất là các sân vận động, sân cỏ phẳng, trung tâm thể thao trong nhà… Giải đấu nổi tiếng nhất của bắn cung mục tiêu ắt hẳn là Olympic. Năm 2020, trường bắn của các vận động viên nằm tại công viên Yumenoshima – một khoảng sân bằng phẳng, rộng rãi, sức chứa lên đến 64 vận động viên cùng lúc.
Ngược với Bắn cung mục tiêu, sân bắn của Bắn cung địa hình thường chọn nơi “hiểm trở” và có địa hình cao thấp khác nhau. Một ngọn đồi dốc, một cánh rừng, một hồ nước, một vách đá lại là địa điểm lý tưởng của Bắn cung địa hình. Thậm chí, người ta còn tăng độ khó cho loại hình này bằng cách bố trí mục tiêu ở những góc rừng khuất, hạn chế tầm nhìn bới khá nhiều cây cỏ trong rừng.
Vì địa hình cao thấp khác nhau nên tư thế của các cung thủ phải liên tục thay đổi để cân bằng. Họ nghiêng người, sử dụng góc tay cao thấp khác nhau để tìm được thế đứng “vững chắc nhất” thay vì là giữ nguyên một tư thế chuẩn như bắn cung mục tiêu.
Cự ly bắn
Cự ly bắn của Bắn cung mục tiêu khá đa dạng phổ biến là 18m với sân trong nhà và 30m, 50m, 70m đến 90m ở sân ngoài trời. Tuy nhiên, trong suốt một nội dung thi đấu thì khoảng cách từ người bắn đến mục tiêu luôn được đánh dấu và thông báo trước cho cung thủ. Tất cả các vận động viên sẽ đứng ngay cùng một vạch bắn khi bắt đầu ghi điểm. Và vị trí này sẽ không thay đổi suốt trận.
Cự ly bắn của Bắn cung địa hình cũng khá đa dạng từ 5 đến 60m. Mỗi mục tiêu khác nhau sẽ có khoảng cách khác nhau. Nhiều người mô tả Bắn cung địa hình giống như chơi Golf hơn. Khi hoàn thành mục tiêu đầu tiên, bạn sẽ bắt đầu di chuyển đến địa điểm tiếp theo để thực hiện mũi tiếp theo.
Điểm thú vị trong bắn cung địa hình là cự ly có thể được đánh dấu hoặc không. Sẽ có một số mục tiêu được thông báo khoảng cách bằng các đánh dấu trên mặt đất. Nhưng cũng có một số mục tiêu không được tiết lộ khoảng cách, các cung thủ phải tự ước đạt khoảng cách để có thể đưa mũi tên đến trúng đích.
Mặt bia
Mặt bia của Bắn cung mục tiêu dao động từ 122cm đến 40cm tuỳ khoảng cách với 10 vòng tính điểm và thường có 5 màu – vàng, đỏ, xanh, đen, trắng (theo World Archery).
Theo Liên đoàn bắn cung thế giới – World Archery, Bắn cung địa hình có 4 cỡ bia (80cm, 60m, 40cm, 20cm), với 2 màu chủ đạo Vàng Đen và 6 vòng điểm từ 6,5,4,3,2,1
Ngoài ra, theo luật NFAA – Hiệp hội Bắn cung Địa hình Mỹ – thì các mục tiêu phức tạp hơn với nhiều vòng thi đấu khác nhau và có cả mục tiêu hình động vật.